تأثیر تغذیه مقادیر متفاوت شیر بر رشد و عملکرد گوساله های شیری

تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر مقادیر متفاوت تغذیه شیر بر رشد و عملکرد گوساله های شیرخوار انجام پذیرفت. به همین منظور تعداد 30 رأس گوساله نر و ماده هلشتاین در قالب طرح بلوک کاملا تصادفی به سه تیمار آزمایشی اختصاص یافتند(4 نر و 6 ماده در هر تیمار). تیمارهای آزمایشی به ترتیب شامل: 1) جیره شاهد ارائه شیر به میزان 5/4 کیلوگرم در روز، 2) میزان ارائه شیر در دهه اول تا پنجم آزمایش به ترتیب 4، 6 ، 8 ، 6 و 4 کیلوگرم در روز، 3) میزان ارائه شیر دردهه اول تا پنجم آزمایش به ترتیب 6، 8، 10، 8 و 6 کیلوگرم در روز، بودند. گوساله های تازه متولد شده تا 4 روزگی با مقدار کافی آغوز تغذیه شده و سپس در جایگاه های انفرادی قرار داده شدند. شیر در 3 وعده به گوساله ها ارائه شد و خوراک آغازین تازه با ترکیب یکسان برای همه تیمارها، به صورت روزانه در اختیار گوساله ها قرار گرفت و خوراک باقیمانده نیز روزانه ثبت گردید و کلیه گوساله ها در سن 52 روزگی از شیر گرفته شدند. وزن کشی به صورت هفتگی و اندازه گیری رشد اسکلتی در 3 دوره از سن گوساله ها انجام شد. در سن 35، 52 و 70 روزگی از 5 گوساله به ازای هر تیمار به طور تصادفی مایع شکمبه جمع آوری گردیده و ph و غلظت آمونیاکی آن تعیین شد. برای گوساله ها چهار دوره زمانی در نظر گرفته شد که شامل 1 تا 30 روزگی(روند افزایشی ارائه ی شیر)، 30 تا 52 روزگی (روند کاهشی ارائه ی شیر) ، 52 تا 70 روزگی(بعد از شیر گیری) و 1 تا 70 روزگی(کل دوره) بود. نتایج این مطالعه نشان داد مصرف کل ماده ی خشک خوراک با افزایش شیر در تیمار 2 و 3 بیشتر(05/0>p) بود. افزایش وزن روزانه از 30 روزگی تا از شیرگیری و در کل دوره برای تیمار 3 در مقایسه با گروه شاهد بالاتر بود اما بازده مصرف خوراک برای تیمار 3 در مقایسه با گروه کنترل و تیمار 2 بطور معنی داری کاهش یافت (05/0>p). از سن 30 تا 52 روزگی و بعد از شیر گیری، مصرف استارتر تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت و گوساله های تیمار 3 بطور معنی داری(05/0>p) در مقایسه با گروه شاهد مصرف استارتر بالاتری داشتند. ارتفاع هیپ، ارتفاع جدوگاه، طول بدن و دور سینه ی گوساله های تیمار سوم که شیر بیشتری دریافت کرده بودند بیشتر بود (05/0>p). در فراسنجه های مرتبط با سلامتی شامل اسکور مدفوع، روزهای ابتلا به اسهال و دمای رکتوم تفاوت معنی داری بین گروه های آزمایشی دیده نشد. علاوه بر این در بررسی فاکتورهایی مربوط به توسعه ی شکمبه فقط ph شکمبه در زمان روند کاهشی دریافت شیر(30 تا 52 روزگی) در تیمار سوم بطور معنی دار پایین تر بود(05/0>p) ، ولی غلظت آمونیاکی شکمبه و قابلیت هضم ماده آلی و پروتئین بین سه تیمار تفاوت محسوسی نداشت. در کل نتایج این تحقیق نشان داد که الگوی نوین تغذیه شیر (افزایش-کاهش مرحله ای) در مقایسه با الگوی سنتی( ارائه محدود شیر) می تواند بهبود در رشد و مصرف خوراک آغازین گوساله های شیرخوار را بدون اثر منفی بر سلامتی آنها در پی داشته باشد